Trong những năm gần đây, cụm từ VAR đã trở nên quen thuộc với người hâm mộ bóng đá trên toàn thế giới. Khi theo dõi các trận cầu tại Rung90, hẳn không ít lần bạn bắt gặp trọng tài dừng trận đấu để tham khảo VAR nhằm đưa ra quyết định chính xác hơn. Vậy VAR là gì và nó đã thay đổi bóng đá như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết ngay sau đây.
Công nghệ VAR là gì và nguyên lý cơ bản
Để trả lời cho câu hỏi VAR là gì, trước tiên cần hiểu đây là viết tắt của cụm từ Video Assistant Referee, tức trợ lý trọng tài video. Đây là hệ thống hỗ trợ các trọng tài chính trong việc quan sát và đưa ra quyết định bằng cách sử dụng hình ảnh quay chậm từ nhiều góc máy.
VAR hoạt động dựa trên nguyên lý ghi lại toàn bộ hình ảnh trận đấu bằng nhiều camera đặt quanh sân. Khi xảy ra tình huống gây tranh cãi, tổ trọng tài VAR tại phòng điều hành sẽ xem lại băng ghi hình, sau đó tư vấn cho trọng tài chính thông qua hệ thống liên lạc nội bộ.
Điều này giúp giảm thiểu sai sót và đảm bảo tính công bằng trong các tình huống then chốt như: bàn thắng hợp lệ, penalty, thẻ đỏ trực tiếp hoặc nhầm lẫn nhận diện cầu thủ.
VAR can thiệp trong những tình huống nào?
Để hiểu rõ hơn VAR là gì, cần nắm được những trường hợp trọng tài được phép sử dụng công nghệ này. Theo quy định của FIFA, VAR chỉ can thiệp vào các tình huống có thể làm thay đổi cục diện trận đấu.
Cụ thể bao gồm:
- Xác định bàn thắng: Xem lại liệu bóng đã hoàn toàn vượt qua vạch vôi hay chưa, hoặc bàn thắng có hợp lệ không (ví dụ lỗi việt vị, phạm lỗi trước khi ghi bàn).
- Penalty: Kiểm tra tình huống dẫn đến phạt đền có chính xác không.
- Thẻ đỏ trực tiếp: Đảm bảo quyết định truất quyền thi đấu là chính xác, tránh phán đoán sai lầm.
- Nhận diện cầu thủ: Giúp trọng tài xác định đúng cầu thủ mắc lỗi trong tình huống phạt.
Sự xuất hiện của VAR là gì nhằm hỗ trợ chứ không thay thế hoàn toàn quyền quyết định của trọng tài chính. Chính vì vậy, cuối cùng trọng tài trên sân vẫn là người đưa ra phán quyết cuối cùng.
Ưu điểm và hạn chế của VAR
Công nghệ VAR mang lại không ít lợi ích cho bóng đá hiện đại, nhưng cũng đi kèm những tranh cãi nhất định. Để hiểu sâu hơn VAR là gì và vì sao nó gây tranh luận, ta cùng phân tích:
Ưu điểm của VAR
VAR đã góp phần nâng cao tính công bằng của các trận đấu, nhiều tình huống gây tranh cãi, từng làm thay đổi kết quả giải đấu, giờ đây đã được xử lý chính xác hơn nhờ VAR. Vậy cụ thể các ưu điểm đến từ VAR là gì?
- Giảm thiểu sai sót nghiêm trọng của trọng tài trong các tình huống quyết định: Trọng tại không thể nào bám sát tất cả tình huống diễn ra trong trận đấu. VAR giúp tầm nhìn bao quát và chi tiết hơn, hỗ trợ vị vua áo đen đưa ra quyết định chuẩn xác.
- Đảm bảo công bằng cho cả hai đội bóng: Nhiều tình huống các đội tranh cãi vì quyết định có lợi của trọng tài dành cho đối thủ. VAR là gì trong tình huống này sẽ thể hiện sức ảnh hưởng nhất định.
- Tăng tính minh bạch của các quyết định trọng tài khi hình ảnh được công khai: Thông qua hình ảnh công khai chụp chiếu trực tiếp lên màn hình, cầu thủ và cổ động viên sẽ chấp nhận quyết định trọng tài đưa ra.
Hạn chế của VAR
Bên cạnh ưu điểm, VAR vẫn tồn tại những hạn chế mà người hâm mộ và giới chuyên môn thường nhắc đến:
- Gây gián đoạn nhịp độ trận đấu: Các tình huống dừng để kiểm tra kết quả VAR là gì đôi khi kéo dài, làm giảm hưng phấn của cầu thủ và khán giả.
- Tranh cãi về tính chính xác tuyệt đối: Dù có sự hỗ trợ của công nghệ, một số quyết định vẫn gây tranh cãi vì cách áp dụng luật (như việt vị chỉ tính bằng centimet).
- Tác động tâm lý cầu thủ: Khi bàn thắng bị từ chối sau khi tham khảo VAR, không ít cầu thủ rơi vào trạng thái ức chế tâm lý.
VAR và sự thay đổi trong cách chơi bóng đá
Không thể phủ nhận rằng VAR đã làm thay đổi cách tiếp cận trận đấu của các đội bóng cũng như chiến thuật của HLV. Một số điểm đáng chú ý:
- Cầu thủ hạn chế phạm lỗi trong vòng cấm hơn vì VAR có thể “bắt lỗi” rất nhanh.
- Các pha dàn xếp bóng bổng, phạt góc được thực hiện cẩn trọng hơn để tránh va chạm không cần thiết.
- Tâm lý cầu thủ khi ăn mừng bàn thắng cũng thay đổi: nhiều người phải chờ tín hiệu xác nhận từ VAR mới dám vỡ òa cảm xúc.
Kết luận
Tổng quan về VAR là gì đã có đầy đủ trong bài viết. VAR đang ngày càng trở thành một phần không thể thiếu của bóng đá hiện đại, dù còn gây tranh luận, nhưng vai trò của VAR trong việc đảm bảo sự công bằng là điều không thể phủ nhận. Nếu bạn muốn tận hưởng những trận đấu hấp dẫn và thấy rõ tác động của VAR, hãy đón xem tại Rung90TV – nơi mang đến những phút giây bóng đá chân thực và kịch tính nhất!
